Jak rośliny pobierają wodę?

Każda roślina jest wyjątkowa i ma indywidualne zapotrzebowanie na wodę. Zmienia się ono wraz z pogodą, porą roku, rodzajem gleby i miejscem uprawy. Rośliny pobierają wodę i składniki odżywcze przez swoje korzenie, zwłaszcza w strefie, gdzie znajduje się najwięcej drobnych korzeni. W ogrodzie te drobne korzenie zazwyczaj znajdują się na głębokości 10–60 cm (w zależności od rośliny). Oczywiście są rośliny, które ukorzeniają się na wiele metrów w głąb, ale dla ogrodów zazwyczaj nie ma to znaczenia.

Dlaczego strefa korzeniowa jest ważna dla nawadniania?

• Pobieranie wody: Rośliny pobierają wodę przez swoje drobne korzenie
• Dostępność składników odżywczych: Składniki odżywcze w glebie są pobierane tylko w formie rozpuszczonej. Dlatego strefa korzeniowa musi być wystarczająco wilgotna, aby składniki odżywcze mogły się rozpuścić i zostać osiągnięte przez korzenie.
• Właściwości gleby: Pojemność magazynowania, drenaż i cyrkulacja powietrza w strefie korzeniowej decydują o tym, ile wody jest dostępne dla roślin, zanim gleba wyschnie lub pojawi się zastój wody.
• Wzrost roślin: Susza lub zastój wody w strefie korzeniowej mogą hamować wzrost korzeni i uczynić roślinę podatną na stres. Dlatego zrównoważona wilgotność jest niezbędna.

Przy korzeniu młodej rośliny buraka liściowego widać wyraźnie, jak szybko rosną korzenie:

Gleba składa się głównie (>90%) z mineralnych składników o różnej wielkości ziaren oraz z udziału substancji organicznych (<10%).

Mineralne składniki i ich wielkość ziaren

Mineralne składniki gleby dzieli się według wielkości ziaren:

Piasek: wielkość ziaren: 0,063–2 mm

Muł: wielkość ziaren: 0,002–0,063 mm

Glina: wielkość ziaren: < 0,002 mm

W praktyce występują prawie wyłącznie formy mieszane, które nazywa się ił. Podział odbywa się za pomocą trójkąta glebowego, który przedstawia proporcje mieszaniny. Na przykład:

Piaskowy ił: 60 % piasku, 30 % mułu, 10 % gliny

Gliniasty glina: 35 % gliny, 40 % mułu, 25 % piasku

1. Gleby piaszczyste

Zawartość materii organicznej: 1–2 %

Opis: Gleby piaszczyste mają niską zdolność do magazynowania materii organicznej, ponieważ mają małą powierzchnię i słabe zatrzymywanie składników odżywczych. Substancje organiczne rozkładają się szybciej i są wypłukiwane.

Magazynowanie wody:

Niska żyzność

Niska pojemność magazynowania wody, szybka utrata wody

Wymagana poprawa przez dodanie próchnicy lub kompostu

Rośliny często mają dostęp do wody tylko przez krótki czas

Odpowiednie nawadnianie: Częste, ale małe dawki wody, aby utrzymać wilgotność powierzchniową.

2. Gleby pylaste

Zawartość materii organicznej: 2–4 %

Opis: Gleby pylaste mają średnią strukturę, która umożliwia umiarkowane magazynowanie materii organicznej. Sprzyjają równomiernemu rozkładowi substancji organicznych.

Właściwości:

Dobra pojemność magazynowania wody

Średnia żyzność

Wrażliwe na erozję przez wiatr i wodę, dlatego zalecane ściółkowanie lub organiczne warstwy ochronne

Odpowiednie nawadnianie: Równomierne podlewanie umiarkowanymi ilościami

3. Gleby gliniaste

Zawartość materii organicznej: 3–6 %

Opis: Gleby gliniaste oferują najlepszą mieszankę magazynowania wody, dostępności składników odżywczych i szybkości rozkładu. Sprzyjają tworzeniu i magazynowaniu próchnicy.

Właściwości:

Odpowiednie nawadnianie: Średnie dawki wody w większych odstępach czasu. Elastyczne, zwykle dobrze tolerują zarówno dłuższe okresy suszy, jak i duże ilości wody.

4. Gleby ilaste

Zawartość materii organicznej: 2–5 %

Opis: Gleby ilaste dobrze magazynują substancje organiczne ze względu na drobne cząstki, ale powolna wymiana powietrza może hamować rozkład, szczególnie przy zastoinach wodnych.

Właściwości:

Odpowiednie nawadnianie: Dłuższe, powolne podlewanie małymi ilościami wody, aby osiągnąć równomierne zwilżenie.

5. Gleby torfowe (przypadek szczególny)

Zawartość materii organicznej: 30–90 %

Opis: Gleby torfowe składają się głównie z materii organicznej, ponieważ rozkład jest znacznie spowolniony w warunkach nasycenia wodą.

Właściwości:

Bardzo wysoka pojemność magazynowania wody

Uboga w składniki odżywcze, ponieważ substancje organiczne prawie się nie rozkładają

Ekstremalnie uboga w tlen, dlatego zwykle nieodpowiednia dla rolnictwa

Wartościowy magazyn CO2

Dwa kluczowe pojęcia w gospodarce wodnej gleby to pojemność polowa oraz punkt więdnięcia lub punkt więdnięcia.

1. Pojemność polowa
   Pojemność polowa opisuje maksymalną ilość wody, jaką gleba może zatrzymać po deszczu, bez spływu nadmiaru wody.
2. Punkt więdnięcia
   Punkt więdnięcia to stan, w którym gleba zawiera tak mało wody, że rośliny nie mogą już pobierać wody i zaczynają więdnąć.

Obszar pomiędzy pojemnością polową a punktem więdnięcia jest dostępny dla roślin jako woda i nazywany jest dostępną wodą dla roślin.

Związek między rodzajem gleby a pojemnością polową

Poniższa tabela przeglądowa pokazuje pojemność polową, punkt więdnięcia oraz dostępną wodę dla roślin (PVW) dla różnych rodzajów gleby. Wartości są średnie, ponieważ zależą od czynników takich jak zawartość materii organicznej, struktura gleby i zagęszczenie:

Substancje organiczne, takie jak obumarłe materiały roślinne, korzenie i mikroorganizmy, nazywane są próchnicą. Próchnica jest nieustannie rozkładana przez mikroorganizmy w glebie, przekształcając się w pożywienie dla roślin.

• Próchnica poprawia zatrzymywanie wody, strukturę gleby oraz dostępność składników odżywczych.
• Substancje organiczne przyczyniają się do powstawania makro- i mikroporów, które są ważne dla cyrkulacji wody i powietrza.
• Gleby o wysokiej zawartości próchnicy mogą magazynować więcej wody dostępnej dla roślin.

• Uwzględnij rodzaj gleby: Gleby piaszczyste wymagają częstszego, ale mniejszego podlewania, podczas gdy gleby gliniaste tolerują większe, rzadsze dawki wody. W MIYO wszystkie parametry nawadniania można ustawić na podstawie wytycznych i w razie potrzeby dostosować indywidualnie do wymagań ogrodu.
• Monitoruj ewapotranspirację: MIYO precyzyjnie oblicza ewapotranspirację dla każdego obwodu nawadniania na podstawie zmierzonych i przesłanych danych. Dzięki temu nawadnianie dokładnie kompensuje straty wody przez parowanie i transpirację. Więcej informacji znajdziesz tutaj.
• Optymalizuj czas nawadniania: Podlewając wcześnie rano, zanim zrobi się gorąco, zmniejszasz straty wody przez parowanie. Popołudnie też jest opcją. Unikaj podlewania wieczorem lub w nocy, ponieważ długotrwała wilgoć na liściach sprzyja rozwojowi chorób grzybowych. W aplikacji MIYO możesz łatwo dostosować godziny nawadniania na każdy dzień za pomocą kilku kliknięć.
• Nawadnianie kroplowe: Ta metoda dostarcza wodę bezpośrednio do korzeni roślin i minimalizuje straty przez parowanie.
• Ściółkowanie: zmniejsza parowanie i sprawia, że woda dłużej pozostaje w strefie korzeniowej.
• Unikaj nadmiernego podlewania: Zastój wody powoduje poważne i długotrwałe szkody dla roślin i gleby, dlatego należy go bezwzględnie unikać. Najwygodniej zrobić to za pomocą inteligentnego systemu nawadniania MIYO. Należy unikać komputerów nawadniających z ustalonymi interwałami, ponieważ wtedy nieuchronnie dochodzi do nad- lub niedoboru wody.
• Dostosuj interwały nawadniania do rośliny: Rośliny o płytkim systemie korzeniowym korzystają z częstszego podlewania. Rośliny o głębokim systemie korzeniowym potrzebują rzadszego podlewania, ale w większych ilościach, aby nawilżyć głębsze warstwy gleby. Te parametry można łatwo dostosować do potrzeb rośliny w aplikacji MIYO.
• Mierz wilgotność gleby: Czujniki gleby lub proste testy wykopowe mogą pomóc monitorować wilgotność w strefie korzeniowej i unikać nadmiernego podlewania lub stresu suszy.
• Zwiększ pojemność zatrzymywania wody: Substancje organiczne (np. humus) w strefie korzeniowej poprawiają zdolność magazynowania wody i zwiększają ilość wody dostępnej dla roślin.

Zapotrzebowanie na wodę Twoich roślin zależy od ich gatunku, miejsca oraz warunków pogodowych i glebowych. Wszystkie te czynniki są uwzględniane przez MIYO podczas podlewania Twojego ogrodu.

Oto jak postępować

• Podziel swój ogród na obwody nawadniające. Obszary o podobnym zapotrzebowaniu na wodę można zwykle połączyć w jednym obwodzie. Późniejsze zmiany i ponowne przypisania czujników i zaworów są z MIYO bardzo łatwe do wykonania.
• Aby oszczędzać wodę, najlepiej sadzić rośliny o podobnym zapotrzebowaniu na wodę w jednym obszarze. Czujnik powinien być umieszczony w reprezentatywnym miejscu tego obszaru. Celowe dostarczanie wody, np. nawadnianie kroplowe, jest oszczędniejsze niż podlewanie na dużą skalę, np. za pomocą zraszaczy. Podlewanie powinno być zaprojektowane tak, aby obszar był równomiernie zaopatrzony w wodę.
• MIYO może podlewać zarówno wyłącznie według harmonogramu, jak i na podstawie pomiaru wilgotności gleby. Nawet przy podlewaniu z pomiarem wilgotności gleby przez czujnik możesz wprowadzić okna czasowe, w których podlewanie może się odbywać. W ustawieniach podlewania możesz ustawić dolną i górną granicę wilgotności. Aby uzyskać naturalne wahania i oszczędzać wodę, zadbaj o to, by granice wilgotności były ustawione wystarczająco daleko od siebie. Zazwyczaj nie trzeba podlewać codziennie.
• Uwzględnienie deszczu i prognozy pogody można opcjonalnie ustawić zarówno dla obwodów sterowanych czasowo, jak i czujnikowo. 
• Dostosowanie podlewania do zużycia wody przez rośliny dokonujesz w ustawieniach podlewania obwodu w aplikacji MIYO. Nie ma tu ogólnie obowiązujących wytycznych, wartości należy ustalić indywidualnie dla roślin i ogrodu. Oprócz rodzaju roślin należy uwzględnić położenie, orientację względem słońca, narażenie na wiatr, sposób sadzenia oraz właściwości gleby w ogrodzie. Im bardziej odporna na suszę jest roślina, tym niżej można ustawić dolną granicę wilgotności gleby mierzonej przez czujnik MIYO. Dzięki licznym opcjom ustawień inteligentne podlewanie MIYO jest równie dobrze dostosowane do kwiatów i warzyw, jak i do trawnika oraz drzew.
• Używaj ściółki: jeśli nałożysz warstwę ściółki wokół swoich roślin, pomaga to utrzymać wilgotność gleby poprzez ograniczenie parowania. Ściółka pomaga także hamować wzrost chwastów, regulować temperaturę gleby i poprawiać strukturę gleby na dłuższą metę.

MIYO jest najlepszym gwarantem optymalnego zaopatrzenia Twojego ogrodu w wodę oraz zapobiegania nadmiernemu podlewaniu. Dostosowania do faz wzrostu roślin lub obserwacje zdrowia roślin wykonujesz bardzo łatwo na telefonie.